Бастауыш пен балабақша және ата-аналар сайты.
  • Ұстаздарға
    • Ұстаздар еңбегі
    • Көрнекіліктер
    • Түйіндеме жасау
    • Сертификат
    • Слайд презентация
    • Балалар ойындары
    • Бастауыш сыныпқа
    • Тәрбиешілерге
    • Мақала жариялау
    • Минусовка
    • Мерекелер
    • Конкурстар
  • Жоспарлар
    • Ағылшын тілі
    • Әр түрлі
    • Бастауыш сынып
    • Балабақша
    • Биология
    • География
    • Информатика
    • Қазақ тілі
    • Логопед дефектолог
    • Математика
    • Өзін-өзі тану
    • Тарих
    • Технология
    • Физика
    • Химия
  • Балаларға
    • Мақал мәтелдер
    • Жұмбақтар жауабымен
    • Ертегілер
    • Мультфильмдер
    • Тақпақтар
    • Шығармашылық
    • Сіз білесіз бе?
  • Аналарға
    • Ана және бала
    • Бала денсаулығы
    • Сұлулық
    • Жүктілік күнтізбесі жаңа нұсқа 2025
    • Баланың жынысын анықтау 2025
    • Сәби жынысын жоспарлау
    • Овуляция күнтізбесі
    • Қалай жүкті болуға болады

Негізгі бет > Ағза

 

Тітіркенгіштік


ағзаның тітіркенуі қасиеті

Адам бір жерін қатты соғып алса — даусы қатты шығып кетеді немесе ыстық нәрсеге қолың тиіп кетсе, жалма-жан қолыңды тартып аласың. Осындай жағдайларға әрбір адам өзінше жауап қайтарады. Адам денесінің осындай жауап қайтаруының мәні тірі ағзаның ең маңызды қасиетінің бірі — тітіркенгіштік болады. Оның негізі жүйке жүйесінің қызметіне байланысты.

Сезім мүшесі арқылы қабылданған тітіркену, күрделі жүйке жолдары арқылы миға беріледі, одан жүйкелер арқылы бұлшық еттерге немесе басқа мүшелерге ары қарай не істеу керек екені туралы “бұйрық” түседі. Міне осылайша ағзаның қорғаныс рефлексі пайда болады. Егер адам тітіркенгіштік қасиетін жоғалтса, онда ол өзінің қай жері ауырып тұрғанын сезбес те еді.

Онда бұл адамның сыртқы ортаның қолайсыз әсерінен сақтайтын, ең негізгі қасиеті — қорғаныс реакциясын жоғалтқаны деп саналады. Ауруға тек адамды қинайтын нәрсе ғана деп емес, ол ағзаға төнген қауіпті ескертетін жағдай деп қарау керек.

Мына жазбаларды да оқуға кеңес береміз:

Қабыну дегеніміз не және оның себеп салдары мен сипаттамасы.

Стресс дегеніміз не және оның адам денсаулығына әсері.

Естен тану неге болады. Адамның есін жинауға қандай көмек беріледі.

Рефлекс дегеніміз не?

Поделиться в WhatsApp

Мына ұқсас жазбалар топтамасын ұсынамыз:

  • Кіндік және іш
  • Ауыз
  • Шап
  • Белоктар
  • Зат алмасу

комментария 16 Пікір қосу

  • Салтанат 14.01.2025 в 15:13

    Тітіркенгіштік — тірі ағзалардың қоршаған ортадағы өзгерістерге жауап беру қабілеті. Бұл биологиялық құбылыс барлық тіршілік иелеріне тән және ағзаның тіршілік етуін қамтамасыз ететін негізгі қасиеттердің бірі. Тітіркенгіштік арқылы ағза сыртқы немесе ішкі әсерлерге бейімделеді және олардан қорғаныс әрекеттерін іске қосады.

    Ответить
  • Айдана 04.11.2022 в 23:19

    Адамның әртүрлі жағдайда тітіркенеді емес, жаурағаннан, ысығанан, жеркенгеннен дегендей. Керемет мақала

    Ответить
  • Айгерім 19.03.2022 в 19:28

    Тірікену ми жұмысына тікелей байланысты. Оның өзіндік бір орыны бар.

    Ответить
  • Айгерим 26.01.2022 в 15:29

    Мәссаған білмеген ақпараттары көп екен

    Ответить
  • Насиба 13.12.2021 в 22:24

    Тітіркенгіштік туралы ақпаратты бірінші рет оқып тұрмын. Өте пайдалы кәдемізге жарады деп ойлаймын

    Ответить
  • Жакупова Улжалгас 03.12.2021 в 10:53

    тақырып керемет ашылған

    Ответить
  • Ақманат Мерекеевна 22.11.2021 в 20:32

    Тітіркенгіштік бұл жүйке жүйесімен байланысты құбылыс

    Ответить
  • Ақсәуле Нариман 24.06.2021 в 00:17

    Пайдалы ақпарат рахмет ?

    Ответить
  • Ақсәуле Нариман 24.06.2021 в 00:16

    Пайдалы ақпарат

    Ответить
  • Ақерке 23.04.2021 в 09:21

    Тітіруенгіштік қасиет жоғалса, адам өзінің қай жері ауырып тұрғанын білмейді.

    Ответить
  • Алихан 09.02.2021 в 03:11

    Оқып отырсам тітіркену арқылы да адам өзінің денсаулығына зиян дүниелердің қандай екенін түсінеді. Тітіркенгіштік қасиетіміз жоғалмасын. Қай жаратылыс та өз орнымен ғой. Мақала өте пайдалы

    Ответить
  • Жанна 26.01.2021 в 12:48

    Рахмеет,коп дерек коздеримен таныстым,озиме керекти

    Ответить
  • Жұлдыз 26.01.2021 в 11:16

    Тітіркену арқылы ояна алмайсын.Өте жақсы мәлімет алдым

    Ответить
  • Шолпан 25.01.2021 в 20:35

    Тітіркену-қорғаныс рефлекциясы ,расында адам ағзанда сезімталдық жақсы дамыған.Сезімталдық болмаса қауіп-қатерді сезбес еді.

    Ответить
  • Ажар 06.01.2021 в 01:21

    тітіркену арқылы оянғандай боласың керемет мәлімет,рахмет

    Ответить
  • Гулнар Жанысбекова 22.11.2020 в 17:09

    ия тітіркену арқылы аянғандай боласың,құнды мәлімет.рахмет

    Ответить

Пікір қалдыру

Тек мақалаға байланысты пікіріңізді жазыңыз сұрағыңыз болса мына сілтемені басыңыз!
Жауапты кері қайтару

  • қазақша жұмбақтарЖұмбақтар жауабымен

    11 Авг 2025 / Толық оқу

  • Сертификат алу ережелері (Erketai.kz) 2025

    3 Сен 2025 / Толық оқу

  • Ғажайып әлемнің кейбір қызықты фактілері

    1 Сен 2025 / Толық оқу

  • 1 Қыркүйек Білім Күні Құтты Болсын!

    1 Сен 2025 / Толық оқу

  • қазақша жұмбақтар Жұмбақтар жауабымен

    11 Авг 2025 / Толық оқу

  • Сертификат алу ережелері (Erketai.kz) 2025

    3 Сен 2025 / Толық оқу

  • Оқушы портфолиосының үлгісі

    30 Авг 2013 / Толық оқу

Жаңа жазбалар

  • Сертификат алу ережелері (Erketai.kz) 2025
  • Ғажайып әлемнің кейбір қызықты фактілері
  • 1 Қыркүйек Білім Күні Құтты Болсын!
  • Кім жылдам турнирі
  • Мақал-мәтелдер және нақыл сөздер жинағы
  • ЕРКЕТАЙ ЖАЙЛЫ
  • МАҚАЛА ЖАРИЯЛАУ
  • САЙТ КАРТАСЫ
  • БАЙЛАНЫС
  • ЖАРНАМА

Сайтта жарияланған мақалаларды сайт әкімшілігінің рұқсатынсыз басқа сайттарға жариялауға тиым салынады.Мақаланы басқа сайтқа жариялауға байланысты сұрақтарыңызды hat@erketai.kz электронды почтасына жазыңыздар.Сайттың барлық құқықтары қорғалған © ERKETAI.KZ 2012 жылдан бастап жұмыс жасайды.