Бастауыш пен балабақша және ата-аналар сайты.
  • Ұстаздарға
    • Ұстаздар еңбегі
    • Көрнекіліктер
    • Түйіндеме жасау
    • Сертификат
    • Слайд презентация
    • Балалар ойындары
    • Бастауыш сыныпқа
    • Тәрбиешілерге
    • Мақала жариялау
    • Минусовка
    • Мерекелер
    • Конкурстар
  • Жоспарлар
    • Ағылшын тілі
    • Әр түрлі
    • Бастауыш сынып
    • Балабақша
    • Биология
    • География
    • Информатика
    • Қазақ тілі
    • Логопед дефектолог
    • Математика
    • Өзін-өзі тану
    • Тарих
    • Технология
    • Физика
    • Химия
  • Балаларға
    • Мақал мәтелдер
    • Жұмбақтар жауабымен
    • Ертегілер
    • Мультфильмдер
    • Тақпақтар
    • Шығармашылық
    • Сіз білесіз бе?
  • Аналарға
    • Ана және бала
    • Бала денсаулығы
    • Сұлулық
    • Жүктілік күнтізбесі жаңа нұсқа 2025
    • Баланың жынысын анықтау 2025
    • Сәби жынысын жоспарлау
    • Овуляция күнтізбесі
    • Қалай жүкті болуға болады

Негізгі бет > Аурулар

 

Тіс аурулары туралы


Тіс кариесі

Егер тісіңді дұрыс тазалап жумасаң, оның бетінде миллиондаған бактериялар тіршілік етуіне жол бересің. Оның көпшілігі ауру тарататындар болып саналады. Тістегі бактериялардың тіршілік барысында әр түрлі қышқылдар түзіледі.

Сол қышқылдар бактериялармен қосылып, тістің эмалын (сыртқы қабатын) бұзады. Тіс тіндерінің бұзылуын — кариес (латын тілінде — шіру деген сөз) деп атайды. Кариес тіс бойымен терендеп, әуелі тістің негізгі заты — дентинді, одан кейін ұлпаны (пульпа), ең соңында тіс жүйкесін бүлдіреді.

Бұл кезде тіс қатты ауырып, адам шыдай алмайды, ауырған жерде қабыну дамиды. Ол бірте-бірте тістің түбіріне және жақ сүйектерінің сүйек қабығына таралады. Кариес түскен тісте бактериялардың әсерінен әр түрлі зиянды заттар түзіліп, соның нәтижесінде ревматизм, жүрек, бүйрек және буын ауруларының дамуы мүмкін.

Сондықтан тіске кариес түссе, дереу оны емдетіп, пломба қойдыру керек. Егер тіс емделуге келмейтін жағдайда болса, онда оны жұлдырып тастау қажет. Тіс кариесі болмау үшін, күніне екі мезгіл тісті тіс пастасымен (құрамында фтор бар) тазалап, әрбір тамақ ішіп болғаннан кейін тісті жылы сумен шайқап отырған дұрыс.

Флюс

Өмірде тісі ауырса да, тіс дәрігеріне баруға қорқатын адамдар көптеп кездеседі. Міне, осындай адам бір күні таңертең тұрғанда, бір жақ ұртының ісіп кеткенін, сол жердің қатты ауырып тұрғанын сезінеді. Бұл қызыл иектің көпсіп қабынуы флюс деп аталады. Флюс дер кезінде тіс дәрігеріне бармай, тіс тіндерінің асқынып, қабынып кетуі. Сондықтан қызыл иектегі тіс түбі ісіп кетсе, қанша қорықсаң да стоматолог-дәрігерге баруға тура келеді.

Мына жазбаларды да оқуға кеңес береміз:

Тістің құрлысы жайлы қызықты ақпарат.

Қақырық неден пайда болады және одан құтылу жолы.

Қаназдық немесе анемия сипаттамасы және оның түрлері.

Үсік шалу кезінде адам ағзасында жүретін процесс.

Поделиться в WhatsApp

Мына ұқсас жазбалар топтамасын ұсынамыз:

  • Мылқаулық
  • Ісік
  • Жалпақ табан
  • Бел шаншу
  • Экзема

комментария 7 Пікір қосу

  • Жаннур 28.01.2022 в 21:13

    Тістің кесірінен бауыр, бүйрек ауыруы мүмкін екенін білмеппін. Рахмет. Барлық ақпаратты қысқа әрі түсінікті қылып жазасыздар. Сол үшін үлкен рахмет

    Ответить
  • Жами 24.11.2021 в 16:14

    тисти тек жуып кана журетин едим босанган сон тиске коп ман беретин болдым

    Ответить
  • Ясина 23.10.2021 в 23:48

    Тіс тіндерінің бұзылуын — кариес (латын тілінде — шіру деген сөз) деп атайды. Кариес тіс бойымен терендеп, әуелі тістің негізгі заты — дентинді, одан кейін ұлпаны (пульпа), ең соңында тіс жүйкесін бүлдіреді мінекей біз білмеген мәліметтер керемет, жұйелі жазылған, өте пайдалы деп ойлаймын.

    Ответить
  • Mentai 15.09.2021 в 00:04

    Тіс дегеннен есіме түсіп кетті ғой) баяғыда 2012 жылы қатар екі ақыл тісімді жұлдырып, 50800 теңге төлеп едім. Ол кезде көп ақша! Сөйтсем люкс түріне барған екенмін кореецке

    Ответить
  • Увалиева Жанна 26.08.2021 в 21:28

    Тiс ауырса, iш ауырса мамам дәрі береді!)))) Тiс ауырған кезде не iстеу керектігін бiлiп алдық. Рақмет!

    Ответить
  • Seiil 13.02.2021 в 20:29

    тісімізді күту керек ма тіс ауруы деген қиын сооол

    Ответить
  • Акерке 21.10.2020 в 17:37

    Тісіміз көбінесе суық күндері ауырып, сол кезде емдетіп жүреміз ғой. Алдын- ала тексертіп алдын алу керек екен.

    Ответить

Пікір қалдыру

Тек мақалаға байланысты пікіріңізді жазыңыз сұрағыңыз болса мына сілтемені басыңыз!
Жауапты кері қайтару

  • қазақша жұмбақтарЖұмбақтар жауабымен

    11 Авг 2025 / Толық оқу

  • Сертификат алу ережелері (Erketai.kz) 2025

    3 Сен 2025 / Толық оқу

  • Ғажайып әлемнің кейбір қызықты фактілері

    1 Сен 2025 / Толық оқу

  • 1 Қыркүйек Білім Күні Құтты Болсын!

    1 Сен 2025 / Толық оқу

  • қазақша жұмбақтар Жұмбақтар жауабымен

    11 Авг 2025 / Толық оқу

  • Сертификат алу ережелері (Erketai.kz) 2025

    3 Сен 2025 / Толық оқу

  • Оқушы портфолиосының үлгісі

    30 Авг 2013 / Толық оқу

Жаңа жазбалар

  • Сертификат алу ережелері (Erketai.kz) 2025
  • Ғажайып әлемнің кейбір қызықты фактілері
  • 1 Қыркүйек Білім Күні Құтты Болсын!
  • Кім жылдам турнирі
  • Мақал-мәтелдер және нақыл сөздер жинағы

Сайтта жарияланған мақалаларды сайт әкімшілігінің рұқсатынсыз басқа сайттарға жариялауға тиым салынады.Мақаланы басқа сайтқа жариялауға байланысты сұрақтарыңызды hat@erketai.kz электронды почтасына жазыңыздар.Сайттың барлық құқықтары қорғалған © ERKETAI.KZ 2012 жылдан бастап жұмыс жасайды.